İklim krizi, sadece gezegenimiz ve gelecek nesiller için değil, şirketlerin uzun vadeli sürdürülebilirliği açısından da kritik bir gerçeklik. Türkiye ekonomisinin lokomotifleri sayılan BIST 30 Endeksi’ndeki şirketlerden (bankacılık sektörü hariç 26 şirket), sorumluluk sahibi adımlar ve net sıfır taahhütleri beklemek artık bir tercih değil, mecburiyet. Oysa yaptığımız son değerlendirmede, bu şirketlerden yalnızca 12’sinin 2050 yılı için net sıfır hedefi açıkladığı, 11’inin ise karbon nötr tarihi belirlediği görülüyor. Bu oranlar, iklim krizinin derin etkilerini sınırlandırmak için yeterli değil.
Neden Daha Fazla Şeffaflık ve Hızlı Dönüşüm Gerekli?
- 2023 yılı verilerine göre, BIST30 şirketlerinde yüksek ve “ciddi yüksek” ESG (Çevresel, Sosyal, Yönetişim) risk skoruna sahip şirketlerin oranı %46’ya yükselmiş durumda. Düşük risk skoru olan şirketlerin oranı ise yalnızca %12.
- Toplam 26 şirketten 8’i henüz 2023 yılı emisyon değerlerini açıklamadı; bu da karbon ayak izi verilerinin izlenmesini zorlaştırıyor.
- Bir önceki yıla kıyasla ESG puanını iyileştiren Tofaş, Tüpraş gibi şirketler cesaret verici örnekler sunuyor. Ancak hâlâ birçok şirketin sürdürülebilirlik raporlamasında eksik kaldığı, CDP (Karbon Saydamlık Projesi) raporlamasında “F” almaları veya hiç raporlamama şeklinde görülebiliyor.
- Net sıfır ve karbon nötr hedefleri açıkladığını duyuran Erdemir, Petkim ve Tofaş gibi şirketlerin 2023’te attığı adımlar, sektörlerin de hızla dönüşebileceğini gösteriyor.
Gezegenin ve Ekonominin Geleceği İçin Taleplerimiz:
- Net Sıfır Hedef Tarihlerini Açıklayın: 2050 hedefi bulunan 12 şirketin dışında, henüz net sıfır tarihi vermeyen BIST30 şirketleri de acilen yol haritalarını kamuoyuyla paylaşmalı.
- Karbon Nötr İçin Ara Hedefler Koyun: 2030, 2035 veya 2040 gibi ara duraklar belirleyerek, emisyon azaltımının sürekli takip edilmesini sağlayın. Somut adımlar ve yıllık ilerleme raporları yayınlayın.
- Emisyon Verilerini Düzenli ve Şeffaf Raporlayın: Kapsam 1, 2 ve 3 emisyonlarını (varsa) açıkça paylaşarak, karbon ayak izinin hangi faaliyetlerden kaynaklandığını kamuoyuna anlatın. Özellikle raporlama yapmayan 7 şirkete şeffaflık çağrısında bulunuyoruz.
- Temiz Enerji ve Verimlilik Yatırımlarına Odaklanın: Güneş, rüzgâr gibi yenilenebilir kaynaklara yatırım ve atık ısı geri kazanımı projeleri gibi uygulamalarla, üretim ve tüketim süreçlerini hızla karbondan arındırın.
- CDP ve ESG Değerlendirmelerine İyileştirme: CDP İklim Değişikliği ve Su Güvenliği raporlamasıyla ESG skorlarını daha iyi hale getiren şirketlerin başarısı ortada. Diğer şirketler de aynı cesareti göstermeli, raporlama kalitesini artırmalı.
- Tedarik Zincirinde ve Lojistikte Yeşil Dönüşüm: Kapsam 3 emisyonlarında (tedarik zinciri, lojistik, ürün kullanım ömrü) kayda değer azaltımlar olmadan net sıfıra ulaşmak imkânsız. Şirketler, sürdürülebilir tedarik politikaları ve düşük karbonlu lojistik için yol haritalarını açıklamalı.
Bugün İmzanla Destek Ol:
Şirketlerin net sıfır ve karbon nötr hedeflerini, şeffaf bir biçimde açıklamasını ve somut planlarla hayata geçirmesini talep ediyoruz.