Video için Selen Çatalyürekli’ye ve paylaştıkları değerli bilgiler için FOÇEP’ten Bahadır Doğutürk ile avukat Arif Ali Cangı’ya teşekkür ederiz.
Demir çelik fabrikaları, petro-kimya tesisleri, gemi söküm tesisi, haddehaneler ve diğer endüstriyel tesisler… İzmir’in bir zamanlar cenneti Aliağa, yoğun kirleticiler yüzünden nefes alamaz durumda. Bütün bunlar yetmezmiş gibi bugün ithal kömürle çalışmakta olan İzdemir (İDÇ) termik santraline karşı açılan davalar kazanıldı ancak santral yasadışı çalışmaya devam ediyor. Yeni açılan davanın bilirkişi raporu da net olarak kümülatif etkinin göz ardı edildiğini söylerken artık Aliağa’da halihazırdaki kirleticiler üzerine yeni tesis kurulmaması gerektiğinin altını çiziyor.
Bölgede bulunan 3500 yıllık Kyme antik liman kenti de bölgedeki kirleticiler yüzünden tehlike altında. Bilirkişi raporu da buranın korunması gereken bir bölge olduğunu vurguluyor. Kazı heyeti bölgedeki antik kentin büyüklük bakımından Efes ve Bergama’yı geçebileceğini söylüyor. Ancak maalesef, insanlığın mirası bu kültürel hazine enerji projelerine yol vermek için 2010 yılından itibaren kademeli olarak 1. derece arkeolojik sit statüsünden 3. dereceye düşürülmüş durumda…
Gayrisıhhi müessese raporu olmayan İzdemir termik santraline karşı açılan son davada, davacılar baca tozu numunesinin incelenmesini talep etmesine rağmen bu isteğe şirket ve bakanlık yetkilileri karşı çıktı. Mahkeme verdiği son ara kararda yaşam savunucularının bu meşru isteğini reddetti. Aynı ara karar bilirkişinin tüm uyarılarına rağmen İzdemir termik santraline yeşil ışık yakmış durumda.
Aliağa’da davası devam ederken bacası tüten 350 MW’lik İzdemir Termik Santrali’nin bir yıl içinde yaşam üzerinde bıraktığı tahribat ise şöyle:
– Atmosfere salınan 2,5 milyon ton CO2
– Yakılan 1.060 milyon ton kömür
– Çevreye salınan150 bin ton kömür külü
– Kül barajlarında depolanan 160 bin ton kömür külü
– Denizden çekilen 400 bin m3 su
– Hayatlı deresine geri bırakılan 160 bin m3 su
Aliağa’nın otuz senelik mücadelesi
10 Aralık 1989 “Termik Konser” Sanatçılardan bazıları: Cem Karaca, Bulutsuzluk Özlemi, Ayşegül Aldinç
Gerek İzdemir termik santralinin bölgede hukuksuzca çalışmaya devam ediyor olması, gerekse de mahkemenin verdiği ara kararın bilirkişinin uyarılarına kulak tıkamasına karşı hatırlatmakta fayda var, Aliağa demek aynı zamanda mücadele demek zira Aliağa, Türkiye ekoloji mücadelesinin doğmasında önemli durak noktalarından birini oluşturuyor. 1989’da başlayan termik santral karşıtı mücadele, Mayıs 1990’da İzmir Konak Meydanı’ndan Gencelli’ye kadar oluşturulan 50 kilometrelik insan zinciri ile zirvesine çıkmıştı. Zamanın ANAP hükümetinin Japonya’ya yaptırmayı düşündüğü, Aliağa termik santrali, bu eylem ardından dönemin Enerji Bakanı Fahrettin Kurt’un yaptığı açıklamayla askıya alınmıştı. Bakan açıklamasında “Santralin yapımından çevrecilerin baskısı nedeniyle vazgeçilmiştir” demişti.
6 Mayıs 1990 – Konak’tan Gencelli’ye termik santrale karşı insan zinciri
2010’lardan itibaren bölgede termik santral projelerinin başlamasıyla tekrar hız kazanan mücadele sonucunda şu ana kadar iki termik santral projesinden ve çimento fabrikası projesi gibi diğer kirleticilerden vazgeçilmek zorunda kaldı. 15 Mayıs 2016’da gerçekleşen Kömürden Kurtul Eylemi’nin de merkez noktası Aliağa idi. Foça’nın ormanlarının ortasında cüruf alanında “Artık Yeter!” denen eyleme Türkiye’nin kömür karşıtı mücadelelerinden bir araya gelen yüzlerce yaşam savunucusu da destek vermişti. Aynı yıl, ENKA ve Azerbaycan Devlet Enerji Şirketi SOCAR’ın birer projesi 2016 yılında rafa kaldırıldı.
15 Mayıs 2016 – Foto: Hamdi Atay
İzdemir Termik Santral’ine karşı olan mücadele ise mahkemede ve sokakta devam ediyor. Biliyoruz ki ne olursa olsun bir arada durarak yaşamı savunanlar hukuksuz İzdemir termik santraline de geçit vermeyecekler.
Gün havayı, suyu, toprağı zehirleyen, iklim krizini derinleştiren fosil yakıt projelerine karşı Aliağa için, #İklimİçinSesVer‘me günü. Sen de 8 Eylül’de 71 ülkede 300’ün üzerinde gerçekleşecek İklim İçin Ses Ver etkinliklerine kendi yerelinden katıl, fosil yakıtlara karşı mücadele eden milyonların yanında yer al!
Ayrıntılı bilgi: www.iklimicinsesver.org